SRM column: Kalkoenentijd

Een tijdje geleden mocht ik een voordracht houden over de opmars van de cloud op een congres van systeembeheerders. Ik dacht, ik leg het er eens lekker dik bovenop en schetste een beeld van een ideale, nabije toekomst waarin servers, opslag en alle andere infrastructuur achter het kapje van het stopcontact zijn verdwenen. Wat mooie beelden van de industrialisatie van elektriciteit erbij om de onvermijdelijkheid hiervan te illustreren (een foto van Edison doet het goed) en ik vond dat ik goed op stoom was. Toch kreeg ik een onbehaaglijk gevoel. Halverwege de voordracht pauzeerde ik een paar seconden. Ik luisterde naar de zaal. Daar was het stil. Muisstil. Ergens ver buiten liep iemand met een winkelwagentje over straat. Links achterin bij het balkon hoorde ik overduidelijk een speld vallen.

De stemming kwam er niet meer in. Achteraf realiseerde ik me dat ik aan kalkoenen het concept van Kerst had uitgelegd. Het klinkt warm en gezellig maar op de een of andere manier heb je er een dubbel sentiment bij. Het vak van systeembeheerder gaat ingrijpend veranderen. We kunnen gefascineerd zijn door de technologische ontwikkelingen die dat mogelijk maken. Maar we vragen ons tegelijkertijd af of ons werk vroeg of laat niet in een pruttelende braadslee eindigt.

Of we ontkennen natuurlijk alles. Rond het verschijnsel cloud en infrastructuur hebben we daar ondertussen de private cloud voor verzonnen. Dan omarm je de typerende technologieën als virtualisatie, clustering en server pooling en ga je zelf lekker voor cloud provider spelen in je eigen, lokale rekencentrumpje. De boze buitenwereld blijft comfortabel op afstand. En waar heb je je eigenlijk druk over gemaakt: het werk is er alleen maar complexer en uitdagender op geworden.

Ach ja. Die systeembeheerders toch.

Of gaan we met software engineering dezelfde kant op? Met de snelle opkomst van Software as a Service gaat het vak van systeemontwikkeling zonder twijfel net zo hard verschuiven. Het wordt veel eenvoudiger om applicaties via het netwerk af te nemen en van de weeromstuit zullen er steeds meer standaard toepassingen komen in allerlei soorten en maten. Combineer dat met open, servicegeoriënteerde interfaces en de oplossingen worden aan elkaar geregen vanuit componenten en standaardpakketten die zich ergens in de cloud verbergen. De eerste reflex wordt er een van het zoeken van de juiste componenten, niet het opstarten van je ontwikkeltool. Daarna uitbreidingen aanbrengen en de boel aan elkaar lijmen: veel meer dan een lichtgewicht scripttaaltje heb je er niet voor nodig. Eindelijk een doorbraak in productiviteit aan de horizon, na bijna 15 jaar met de terreur van potsierlijk complexe programmeertalen als Java en C# aan de slag te zijn geweest.

Zijn daarmee de kerstklokken gaan luiden in het vakgebied? Zo te horen niet. Volgens mij rinkelt er zelfs nog geen piepklein belletje. Blij verrast hebben we ondertussen Platform as a Service ontdekt. Je gebruikt dan weliswaar de cloud, maar daar draai je je eigen, zelfgemaakte toepassingen in. Microsoft's Azure is er een mooi voorbeeld van: het besturingssysteem, de database en de rest van de middleware worden voor je vanaf het Internet geregeld. En verder ontwikkel je zorgeloos je toepassingen met C# of Visual Basic zoals je dat altijd al gedaan hebt.

Niets aan de hand.

Google's App Engine lijkt ondertussen dezelfde richting in te slaan. In eerste instantie werd alleen Python ondersteund: van oudsher een elegant, zuiver taaltje waarmee software vanuit allerlei bronnen makkelijk aan elkaar wordt gelijmd. Maar gelukkig kunnen ontwikkelaars nu ook gewoon weer met Java aan de slag. Systemen bouwen op de archaïsche manier die je gewend bent en ze daarna kunnen draaien op de infrastructuur van Google's rekencentra: die cloud is zo gek nog niet.

Samen met de andere kalkoenen draaien we nog eens wat rondjes in de ren. Aan de overkant haalt de boer de eerste kerstverlichting tevoorschijn. Gezellig!

Gepubliceerd in Software Release Magazine nummer 4, november 2009